Montaż paneli słonecznych to stosunkowo nowy sposób pozyskiwania energii, będący w ogólnodostępnym zasięgu dopiero od kilkunastu lat. Moduły powstające na początku XXI wieku były bardzo drogie, jednak z czasem systematycznie taniały. Dzięki rozwojowi procesów produkcyjnych, rozbudowanej konkurencji rynkowej i nowym technologiom, instalacje fotowoltaiczne stały się powszechnie wykorzystywanym odnawialnym źródłem energii. Ile kosztuje fotowoltaika obecnie?
Koszty montażu instalacji fotowoltaicznej
Decydując się na inwestycję w instalację fotowoltaiczną, należy pamiętać, że na ostateczny koszt składa się nie tylko cena paneli. Całościowy budżet musi uwzględniać pokrycie także innych wydatków. Rozkład poszczególnych składowych inwestycji prezentuje się następująco:
- panele fotowoltaiczne stanowią około 45% kosztów. Jest to najdroższa część całej instalacji i odgrywa kluczową rolę pod względem wydajności i skuteczności systemu;
- inwerter to około 20% kosztów, jego praca polega na zamienianiu prądu stałego na prąd zmienny;
- konstrukcja nośna i oprzyrządowanie składa się na około 15% inwestycji;
- montaż pochłonie około 10% całości budżetu;
- elektryka stanowi 10% całości kosztów i jest niezbędna między innymi do połączenia falownika z panelami.
Okazuje się więc, że oprócz modułów fotowoltaicznych, trzeba dokupić jeszcze inwerter, przewody, konstrukcję nośną oraz zapłacić za montaż. Koszt urządzeń stanowi zazwyczaj około 80% całkowitego wydatku, podczas gdy pozostałe 20% to zapłata za pracę montażystów i elektryków.
Ważne elementy fotowoltaiki
Zastanawiając się nad ostatecznymi kosztami instalacji fotowoltaicznej, należy pamiętać, że jakość wykorzystanych komponentów ma decydujący wpływ na cenę końcową. W każdej z grup przedstawionych powyżej wydatków można zdecydować się na produkty bądź usługi z różnych kategorii cenowych. Warto jednak pamiętać, że podczas podejmowania decyzji o wyborze niektórych składowych instalacji fotowoltaicznej, nie należy kierować się tylko i wyłącznie kryteriami cenowymi.
Jako najważniejsze części systemu fotowoltaicznego, których jakość odgrywa kluczową rolę, wskazuje się:
- panele fotowoltaiczne – jest to podstawowy materiał całej instalacji. Wykorzystanie odpowiednich materiałów do tworzenia modułów odgrywa ogromną rolę i znacząco wpływa na efektywność i bezawaryjność całego systemu. Obecnie najczęściej wybieranym produktem są bardzo wydajne panele monokrystaliczne. Dobra jakość tego rodzaju produktów wiąże się również z wyższą ceną, co jednak w długofalowej perspektywie wydaje się być opłacalną inwestycją;
- inwerter – zadaniem falownika jest zmiana prądu stałego na prąd zmienny. Dzięki temu złożonemu urządzeniu możliwe jest wykorzystywanie prądu wyprodukowanego przez panele do zasilania urządzeń elektrycznych. Ten element ulega awariom znacznie szybciej niż same ogniwa fotowoltaiczne, dlatego też nie zaleca się wybierania najtańszych urządzeń.
- montaż – należy pamiętać, że osoby zajmujące się montażem instalacji fotowoltaicznej mają bardzo duży wkład w końcowy efekt realizacji całego zlecenia. Od ich profesjonalizmu i zaangażowania zależy późniejszy stopień awaryjności i wydajność całej instalacji. Dodatkowo proces montażu wykonywany przez mało doświadczonych pracowników może zająć dużo więcej czasu.
Aby mieć pewność co do jakości zastosowanych komponentów oraz kwalifikacji monterów, warto decydować się nausługi tylkosprawdzonych i certyfikowanych zespołów.
Jakie czynniki wpływają na koszt fotowoltaiki?
Ostateczna cena instalacji fotowoltaiki zależy od kilku czynników. Znaczącą rolę odgrywa jakość użytych komponentów. Produkty ze standardowej kategorii cenowej będą kosztować znacznie mniej niż artykuły najwyższej klasy. Jednocześnie należy pamiętać, że pozornie tańsze elementy instalacji, ze względu na słabej jakości podzespoły, mogą finalnie generować znacznie większe wydatki. Wynika to z faktu, że najtańsze urządzenia są zazwyczaj bardziej awaryjne i po pewnym czasie wymagają wymiany lub serwisowania.
Duże znaczenie dla budżetu przeznaczonego na instalację fotowoltaiczną ma moc całego systemu. Im wyższa, tym mniej wynosi cena za 1 kWp, czyli kilowat mocy zainstalowanej. Chociaż obecnie najczęściej spotyka się instalacje 6–7 kWp, to jeszcze do niedawna najpopularniejsze były systemy o mocy 5 kWp. Wynika to między innymi ze zwiększającego się zapotrzebowania na prąd w gospodarstwach domowych.
Warto wiedzieć, że znaczenie ma również umiejscowienie paneli fotowoltaicznych. Instalacje montowane przy gruncie są nieco droższe, ze względu na konieczność zastosowania specjalnych stelaży, na których umieszcza się moduły.
Jakie są koszty użytkowania instalacji fotowoltaicznej?
Osoby decydujące się na instalację fotowoltaiki muszą liczyć się nie tylko z ceną samej inwestycji, ale również z wydatkami związanymi z eksploatacją. Zazwyczaj nie są one zbyt duże i dotyczą przede wszystkim właściwego czyszczenia poszczególnych paneli. Zabiegi pielęgnacyjne powinny być przeprowadzane z pomocą serwisanta lub profesjonalnej firmy. Koszt takiej usługi wynosi około 8 zł za metr kwadratowy powierzchni instalacji.
Należy również zwrócić uwagę na wydatki związane z przeglądami paneli fotowoltaicznych. Tak jak w przypadku instalacji elektrycznych w domu, przegląd instalacji PV zaleca się raz na pięć lat. Serwisowanie musi zostać wykonane przez wykwalifikowaną osobę, co wiąże się z wydatkiem rzędu 300–1000 zł, zależnie od tego, czy instalacja wymaga napraw. Często zdarza się, że przeglądy są konieczne dla zachowania warunków gwarancji. Z tego powodu powinno się je przeprowadzać według terminów określonych w umowie – jakiekolwiek zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do wygaśnięcia gwarancji.
Fotowoltaika – koszt inwestycji
Cenę za fotowoltaikę podaje się najczęściej w przeliczeniu na 1 kWp. Koszt instalacji z usługą montażu wyniesie od 4000 do 6500 zł za 1 kWp w zależności od wielkości systemu. Pieniądze, które trzeba przeznaczyć na przeciętną instalację fotowoltaiczną dla domu o mocy ok. 3–6 kWp to kwota rzędu 15 000–28 000 zł.
Trzeba pamiętać, że koszt instalacji fotowoltaicznej może być znacznie mniejszy, o ile skorzysta się z dotacji i ulgi termomodernizacyjnej. Osoby zainteresowane wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii w Polsce mogą skorzystać z licznych ogólnopolskich programów i narzędzi wspierających. W przypadku klientów indywidualnych dostępny jest m.in. najbardziej popularny program „Mój Prąd”, ale także „Czyste Powietrze” i przeznaczona dla najmniej zamożnych dotacja „Stop Smog”.
Należy pamiętać o tym, że finalna cena fotowoltaiki jest ściśle powiązana z indywidualnymi preferencjami inwestora. Wydatki będą zależeć od rodzaju wykorzystanych podzespołów, ich parametrów oraz wybranej gwarancji. Duży wpływ ma również lokalizacja montażu. Z jednej strony wynika to z konkurencji na lokalnym rynku, a z drugiej – znaczenie ma także nasłonecznienie w danym regionie. Przykładowo, w województwie położonym na północy Polski będzie ono nieco większe, niż na obszarze położonym na południu. Mniejsze nasłonecznienie oznacza konieczność użycia większej ilości paneli do osiągnięcia takiej samej ilości energii.