Coraz wyższe ceny prądu oraz zwrot ku rozwiązaniom ekologicznym to główne czynniki odpowiedzialne za popularyzację fotowoltaiki dla firm. Przedsiębiorcy zainteresowani panelami fotowoltaicznymi stają przed licznymi pytaniami. Jakie wymogi formalne muszą spełnić? Na czym polega rozliczenie z siecią? Czy warto inwestować w magazyn energii? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy w poniższym artykule.
Fotowoltaika dla firm w świetle prawa
Polskie prawo energetyczne kategoryzuje instalacje fotowoltaiczne ze względu na ich moc. Wiąże się to z odmiennymi wymogami formalnymi oraz możliwościami w zakresie sposobu rozliczania z siecią. W ten sposób wyróżniamy:
- Mikroinstalacje fotowoltaiczne – o mocy poniżej 50 kWp
- Małe instalacje – o mocy od 50 kWp do 1 MWp
- Duże instalacje – o mocy powyżej 1 MWp
Mikroinstalacje to rozwiązanie dla osób fizycznych oraz małych, a także większości średnich firm. Przeważnie moc instalacji do 50 kWp jest wystarczająca nawet dla supermarketów czy niewielkich hoteli. Montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy do 1 MWp nie wiążę się w zasadzie z żadnymi istotnymi formalnościami. Natomiast montując instalację fotowoltaiczną o mocy powyżej 1 MWp na gruncie, należy uzyskać:
- koncesję,
- pozwolenie na budowę,
- decyzję środowiskową,
- ekspertyzę wpływu oddziaływania na system energetyczny.
Dlaczego instalacja fotowoltaiczna dla firmy to dobry wybór
Panele fotowoltaiczne zapewniają obniżkę rachunków za prąd oraz niezależność energetyczną. Właśnie dlatego tak wiele osób decyduje się dzisiaj na montaż instalacji fotowoltaicznej. Okazuje się jednak, że fotowoltaika dla firm to opcja szczególnie korzystna. Ceny prądu od lat nieustannie rosną. W dodatku przedsiębiorstwa są obciążone opłatą mocową, która od 1 stycznia 2022 roku jest pobierana za użytkowanie energii elektrycznej w godzinach od 7 do 22. Należy też wziąć pod uwagę fakt, że przerwy w dostawie prądu w przypadku awarii sieci są dla firm szczególnie niekorzystne ze względu na konieczność wstrzymania działań.
Przedsiębiorstwa w większości działają w ciągu dnia, co oznacza możliwość bardzo wysokiej autokonsumpcji, co przekłada się na jeszcze większą korzyść użytkowania instalacji fotowoltaicznej. Zwrot z inwestycji następuje często nawet już po 7 latach. Do argumentów przemawiających za wyborem instalacji PV należy też możliwość przewidzenia przyszłych wydatków, co w przypadku użytkowania wyłącznie prądu z sieci nie jest możliwe ze względu na brak możliwości określenia zmian cen energii elektrycznej.
Rozliczenie prądu z sieci energetycznej
Zimą możliwości instalacji fotowoltaicznej są ograniczone ze względu na niskie nasłonecznienie. Jednym z rozwiązań tego problemu jest podłączenie do sieci energetycznej. Firma odprowadza latem wyprodukowane nadwyżki, aby później odbierać je w sytuacji niedoboru. Oznacza to konieczność rozliczenia z siecią za energię elektryczną. Przedsiębiorstwa mają w tym zakresie możliwość wyboru optymalnego rozwiązania. W poniższej tabeli przedstawiamy dostępne opcje:
| Typ rozliczenia | Na zasadach obowiązujących prosumenta | Według ceny dnia następnego na Towarowej Giełdzie Energii | Indywidualna umowa z dostawcą |
| Na czym polega | Użytkownik sprzedaje i kupuje energię po aktualnej cenie u sprzedawcy. Obowiązujący dzisiaj system rozliczania prosumentów to net-billing, który zastąpił korzystniejszy od niego system opustów – net-metering. | Użytkownik sprzedaje i kupuje energię po aktualnej cenie prądu na Towarowej Giełdzie Energii. | Firma podpisuje z dostawcą umowę określającą stawkę sprzedaży lub zakupu bądź też warunki ustalania cen energii. |
| Kogo dotyczy | Małych instalacji o mocy do 50 kWp. Ich użytkownicy otrzymują status prosumenta, co daje możliwość rozliczenia energii elektrycznej na tej samej zasadzie, co użytkownicy prywatni. | Wszystkich firm produkujących energię z fotowoltaiki na własny użytek. | Wszystkich firm produkujących energię z fotowoltaiki na własny użytek. |
Magazyny energii przy firmowych instalacjach fotowoltaicznych
Sposobem na obniżenie rachunków za prąd z sieci jest montaż własnego magazynu energii, czyli akumulatora gromadzącego jej nadwyżki do wykorzystania w dowolnym momencie. W niektórych sytuacjach magazyn pozwala całkowicie zrezygnować z podłączenia do sieci. Niemniej zdarza się to rzadko, ponieważ zimą ilość energii produkowanej przez panele fotowoltaiczne nie jest wystarczająca. Mimo to inwestycja w magazyn energii to dla firm atrakcyjna opcja, ze względu na szereg korzyści:
- Wyższa autokonsumpcja – możliwość korzystania z energii wytwarzanej przez instalację fotowoltaiczną również w nocy.
- Obniżenie kosztów użytkowania energii z sieci również zimą – prąd wytworzony przez instalację fotowoltaiczną zimą często wystarcza na zasilenie obiektów w ciągu dnia, natomiast prąd z sieci można pobierać nocą, gdy stawki są niższe.
- Obniżenie mocy zamówionej energii – przekłada się bezpośrednio na niższy koszt korzystania z prądu sieciowego.
- Niezależność energetyczna – zarówno w zakresie zmian cen, jak i przerw w dostawach.
Jak finansować instalacje fotowoltaiczne – dotacje i inne rozwiązania
Ostatnia dekada to intensywne dotowanie mikroinstalacji fotowoltaicznych do użytku prywatnego. Niestety firmy nie mogą liczyć na tak mocne wsparcie Państwa. Nie oznacza to jednak, że nie istnieją żadne programy dofinansowań fotowoltaiki dla firm. W poniższej tabeli wymieniamy kilka najbardziej atrakcyjnych rozwiązań:
| Energia Plus | Największy program wsparcia fotowoltaiki dla firm. W ramach projektu firma może uzyskać kredyt na preferencyjnych warunkach w wysokości od 0,5 do 500 mln zł. Możliwe jest umorzenie 10% kredytu. |
| Premia termomodernizacyjna | Firma przeprowadzająca termomodernizację budynku, obejmującą montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy min. 6 kW, może ubiegać się o rekompensatę do nawet 31% kosztów poniesionych w związku z realizacją projektu. |
| Biały Certyfikat | Uzyskanie białego certyfikatu jest możliwe za sprawą samodzielnego przeprowadzenia przez firmę prac termomodernizacyjnych. Otrzymanie wyróżnienia uprawnia do odebrania premii finansowej, której wysokość zależy od poziomu postępu poczynionego przez przedsiębiorstwo w zakresie ograniczania zanieczyszczania środowiska. |
Wsparcie finansowe dla firm inwestujących w fotowoltaikę oferują również regionalne programy operacyjne. Być może już w niedługim czasie dostępne będą również pieniądze z Funduszu Europejskiego na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko, z Funduszu Europejskiego dla Nowoczesnej Gospodarki oraz z Krajowego Planu Odbudowy.
Kredyt na inwestycję lub leasing instalacji fotowoltaicznej
Wiele banków oferuje kredyty na preferencyjnych warunkach na fotowoltaikę oraz inne projekty związane z odnawialnymi źródłami energii. Atrakcyjną opcją jest też leasing instalacji fotowoltaicznej. Rozwiązanie to polega na wypożyczeniu sprzętu produkującego energię w zamian za uiszczanie miesięcznej opłaty. Innymi słowy, użytkownik dzieli się z leasingodawcą zyskiem wynikającym z braku lub z obniżenia rachunków za energię z sieci, opłacając abonament w wysokości wyraźnie niższej niż przeciętna kwota rachunku za prąd. Wszystko to bez konieczności pierwotnej inwestycji lub przy niewielkim nakładzie finansowym. Warto też wspomnieć, że raty leasingu można uznać za koszty uzyskania przychodu, co przekłada się na obniżenie podatku.
Jakie instalacje fotowoltaiczne dla firm?
Opłacalność fotowoltaiki dla firmy w głównej mierze zależy od wdrożonych rozwiązań. Kluczem jest stworzenie optymalnego projektu, przystosowanego do potrzeb i możliwości danego przedsiębiorstwa. Dlatego tak ważne jest zlecenie montażu wykwalifikowanym specjalistom, którzy znajdą najlepsze rozwiązania i podejmują trafne decyzje w zakresie miejsca ulokowania modułów, ich ukierunkowania czy rodzaju.
Instalacje fotowoltaiczne wschód-zachód i czy ekspozycja południowa?
Istotną kwestią jest niewątpliwie kierunek ekspozycji paneli. W tym zakresie mamy do wyboru 3 główne rozwiązania:
- Ekspozycja wschód zachód – sprawdza się w przypadku instalacji fotowoltaicznej na dachu płaskim lub na gruncie. Część paneli jest zwrócona w stronę wschodnią, a część ku zachodowi. Dzięki temu produkcja energii elektrycznej z fotowoltaiki jest możliwa od rana do wieczora na względnie stałym poziomie.
- Ekspozycja południowa – opcja dostępna zarówno dla instalacji na dachach płaskich i pochyłych, jak i na gruncie. Wszystkie panele są skierowane w stronę południową. Oznacza to, że instalacja pracuje krócej niż w wariancie wschód-zachód, jednak w godzinach największego nasłonecznienia produkuje o wiele więcej energii.
- Instalacja z systemem nadążnym – montaż możliwy tylko na gruncie. Moduły fotowoltaiczne umieszcza się na ruchomych instalacjach podążających w ciągu dnia za promieniami słonecznymi. Uzyskujemy tutaj zdecydowanie największa wydajność, jednak koszt inwestycji również jest największy. Ponadto konstrukcja wymaga większej uwagi w zakresie konserwacji i serwisowania.
Poza parametrami podzespołów instalacji ważna jest też ich jakość. To ona decyduje o efektywności instalacji, jej żywotności i awaryjności, czyli ostatecznie o opłacalności inwestycji. Warto zatem inwestować w jakościowy sprzęt, który od momentu instalacji, przez kolejne kilkadziesiąt lat, będzie działać sprawnie, produkując dostateczne ilości energii na własny użytek.
Fotowoltaika dla firm to propozycja, z której korzysta coraz więcej przedsiębiorstw. Czerpią one z instalacji fotowoltaicznych szereg korzyści. Odpowiedź na pytanie, czy warto zainwestować w panele fotowoltaiczne, jest jasna, pozostaje jednak rozstrzygnięcie kwestii tego, jak to zrobić, zarówno w zakresie wyboru jej mocy, jak i typu i sposobu montażu. Najlepiej zaufać profesjonalistom, którzy po analizie okoliczności pojawią się z optymalnym rozwiązaniem.